Wat is de Machinerichtlijn?
De Machinerichtlijn (2006/42/EG) is een Europese wetgeving die eisen stelt aan de veiligheid van machines die binnen de EU op de markt worden gebracht of in gebruik worden genomen. De richtlijn is van toepassing op het ontwerp, de bouw, de ingebruikname én de CE-markering van machines.
Doel van de Machinerichtlijn is het beschermen van mensen tegen risico’s door machines, zoals mechanische, elektrische of thermische gevaren.
🧠 Wat regelt de Machinerichtlijn?
- Essentiële veiligheids- en gezondheidseisen (ESHR)
- Fysieke veiligheid, bediening, onderhoud
- Elektrische en pneumatische veiligheid
- Noodstop, afscherming, signalisatie
- Technisch dossier
- Risicoanalyse en -beoordeling
- Schema’s, softwareversies, instructies
- Gebruikershandleiding en onderhoudsinstructies
- CE-markering
- Verklaring van overeenstemming
- Montage van CE-label op de machine
- Controle of aan alle toepasselijke richtlijnen voldaan is
- Toepassingsgebied
- Productiemachines, transportbanden, verpakkingsmachines
- Integratie van PLC, HMI, Motorstarter, Besturingskast
Ook van toepassing op samengestelde machines en deelsystemen.
🏭 Belang voor industriële automatisering
- Ontwerp van Besturingskasten moet voldoen aan de Machinerichtlijn en NEN 1010
- Automatiseringssoftware (PLC) moet foutveilig zijn ingericht
- Machinebediening via HMI vereist veilige menustructuren en noodstopvoorziening
- Alle componenten (zoals MCC, Softstarter, Sensor, Actuator) moeten voldoen aan relevante normen
Integratie met andere richtlijnen zoals:
- ATEX (explosiegevaar)
- EMC-richtlijn
- Laagspanningsrichtlijn
🔍 Machinerichtlijn vs. CE-markering
| Onderdeel | Machinerichtlijn | CE-markering |
|---|---|---|
| Doel | Veiligheid van machines binnen de EU | Wettelijke toelating tot de Europese markt |
| Wat vereist het? | Risicoanalyse, technisch dossier, ESHR | Aanbrengen CE-label, verklaring van overeenstemming |
| Relatie | CE-markering is verplicht bij Machinerichtlijn | Machinerichtlijn is 1 van de mogelijke CE-richtlijnen |
🔐 Beveiligingsaspecten
- Risicoanalyse volgens ISO 12100
- Toepassing van Performance Level of SIL voor veiligheidsfuncties
- Redundante circuits voor noodstop en veiligheid
- Beveiliging tegen onbedoeld starten of stilvallen
- Beveiliging van PLC, HMI en Remote Access via Access Control
De richtlijn vereist ook beveiliging tegen menselijke fouten en verkeerd gebruik.
📌 Samengevat
De Machinerichtlijn stelt eisen aan de veiligheid van machines die in Europa worden gebruikt. Voldoen aan de richtlijn is essentieel voor CE-markering en voorkomt aansprakelijkheid bij ongevallen.