Wat is een Softstarter?
Een Softstarter is een elektronisch apparaat dat wordt gebruikt om elektromotoren geleidelijk op te starten en af te remmen door de netspanning tijdelijk te beperken. Hierdoor worden mechanische en elektrische pieken bij de start van de motor sterk verminderd.
Softstarters zorgen voor een gecontroleerde motorstart, wat slijtage vermindert, energiepieken voorkomt en de levensduur van machines verlengt.
🧠 Hoe werkt een Softstarter?
- Spanningsregeling via thyristoren (SCR’s)
- De netspanning naar de motor wordt bij het starten geleidelijk verhoogd
- Vermindering van de aanloopstroom en het aanloopkoppel
- Start- en stopprofielen
- Instelbare parameters voor aanlooptijd, stopvertraging, stroomlimiet
- Gecontroleerde acceleratie en deceleratie
- Bypass-contactor
- Na volledige opstart schakelt de softstarter zichzelf vaak om naar een contactor om energieverliezen te beperken
🏭 Toepassingen in industriële netwerken
- Aandrijving van pompen, ventilatoren, compressoren, transportbanden
- Systemen met hoge aanloopstromen of gevoelige mechanica
- Gebruikt in MCC’s en Besturingskasten
- Kan communiceren met PLC of SCADA via IO-module], Profibus, ProfiNET of Modbus
Softstarters zijn vooral geschikt waar variabele snelheid niet nodig is, maar wel gecontroleerd starten essentieel is.
🔍 Softstarter vs. DOL vs. Frequentie regelaar
| Startmethode | Startkoppel | Inschakelstroom | Snelheidsregeling | Toepassing |
|---|---|---|---|---|
| DOL | 100% | 6–8× nominaal | ❌ | Kleine motoren, eenvoudige taken |
| Softstarter | Instelbaar | 2–3× nominaal | ❌ | Pompen, ventilatoren, compressoren |
| Frequentieregelaar | Volledig controleerbaar | Laag tot nominaal | ✅ | Variabel toerental nodig |
🔐 Beveiligingsaspecten
- Overstroombeveiliging, thermische beveiliging en soms fasebewaking
- Ondersteuning voor foutdetectie: fase-uitval, te lange aanlooptijd, onderspanning
- Toegangscontrole via Access Control
- Koppeling met PLC en alarmmeldingen naar SCADA mogelijk
- Softstarters zijn gevoeliger voor harmonischen → goede Netwerksegmentatie en aarding zijn cruciaal
Voor kritieke installaties kunnen softstarters worden gecombineerd met Redundantie of Bypass-circuits.
📌 Samengevat
Een Softstarter biedt gecontroleerde motorstart en -stop zonder de complexiteit en kosten van een Frequentieregelaar. Ideaal voor toepassingen waar belasting stabiel is, maar inschakelstroom en mechanische belasting geminimaliseerd moeten worden.