Wat is DOL (Direct-On-Line) start?
DOL (Direct-On-Line) is de meest eenvoudige en veelgebruikte methode om een driefasige elektromotor direct op het net aan te sluiten. De motor wordt bij inschakeling onmiddellijk onder volle netspanning gezet, wat zorgt voor een snelle start, maar ook een hoge inschakelstroom.
DOL-starters worden veel gebruikt in installaties met kleine tot middelgrote motoren waar het hoge aanloopkoppel gewenst is en de stroompiek geen probleem vormt.
🧠 Hoe werkt een DOL-starter?
- Directe netaansluiting
- Bij het sluiten van de hoofdschakelaar of contactor wordt de motor direct op 400 V (3-fase) aangesloten.
- Besturing en beveiliging
- Schakeling via contactor met spoel (A1/A2)
- Thermisch overbelastingsrelais beveiligt tegen oververhitting
- Start/stop-bediening met drukknoppen of via PLC
- Stroom en koppel
- Inschakelstroom: tot 6–8× de nominale stroom
- Volledig aanloopkoppel beschikbaar vanaf het begin
DOL is eenvoudig, goedkoop en robuust, maar veroorzaakt mechanische en elektrische pieken.
🏭 Toepassing in industriële installaties
- Ventilatoren, pompen, compressoren, transportbanden
- Motoren <5,5 kW (in sommige installaties tot 10–15 kW mogelijk)
- Waar kort aanlopen geen probleem vormt
- In MCC (Motor Control Center) of Besturingskast
- Aangestuurd via PLC of IO-module]
Geschikt in situaties waar netvervuiling of mechanische belasting minder kritisch is.
🔍 DOL vs. andere startmethodes
| Startmethode | Inschakelstroom | Aanloopkoppel | Complexiteit | Toepassing |
|---|---|---|---|---|
| DOL | 6–8× nominaal | 100% | Eenvoudig | Kleine motoren, robuust |
| Ster-driehoek | 2–3× nominaal | ~33% | Matig | Middelgrote motoren |
| Softstarter | Instelbaar | Instelbaar | Gemiddeld | Pompen, transportbanden |
| Frequentieregelaar | Laag tot nominaal | Volledig controleerbaar | Complex | Variabel toerental vereist |
🔐 Beveiligingsaspecten
- Thermische beveiliging tegen overbelasting
- Kortsluitbeveiliging via zekering of installatieautomaat
- Motorstarter vaak uitgerust met noodstopfunctionaliteit
- Let op spanningsverlies: herstartbeveiliging nodig bij netuitval
- Combineer met Access Control en PLC voor veilige bediening
In sommige toepassingen gelden netcode- of installatievoorschriften voor maximale inschakelstromen.
📌 Samengevat
DOL is een eenvoudige en betrouwbare methode voor het opstarten van elektromotoren, ideaal voor kleinere vermogens en robuuste toepassingen. De methode is kostenefficiënt, maar vereist aandacht voor inschakelstroom en piekbelasting.