Wat is IP?
IP staat voor Internet Protocol en is het basisprotocol voor adressering en routering van dataverkeer binnen netwerken. Elk apparaat dat met een netwerk is verbonden, krijgt een IP-adres waarmee het bereikbaar is voor andere apparaten.
In industriële omgevingen wordt IP gebruikt om communicatie mogelijk te maken tussen PLC’s, SCADA, HMI, Drives, Switches en IT-systemen.
🧠 Hoe werkt IP?
- Elk netwerkapparaat krijgt een uniek IP-adres (bijv.
192.168.1.10) - IP-communicatie gebruikt pakketten die via routers en switches naar hun bestemming worden geleid
- IP werkt op laag 3 (netwerklaag) van het OSI-model
- Twee veelgebruikte versies:
- IPv4 (bijv.
192.168.0.1) – meest gebruikt in OT-netwerken - IPv6 (bijv.
2001:db8::1) – minder gangbaar in OT, wel toekomstgericht
Zonder IP-adressering is communicatie tussen netwerkcomponenten niet mogelijk.
🏭 Toepassing van IP in industriële netwerken
- IP-adressen voor PLC’s, IO-modules, HMI’s en Engineering Stations
- BOOTP of DHCP gebruikt voor automatische toewijzing van IP-adressen
- IP-routing tussen verschillende OT-zones via Routers of Firewalls
- VLAN-gescheiden subnetten voor segmentatie van productie, management en gastnetwerken
- Integratie van OT-systemen met IT-netwerken via IP (bijv. Historian of MES)
Elk OT-apparaat met een Ethernet-interface gebruikt een uniek IP-adres binnen het netwerksegment.
🔍 IPv4 vs. IPv6
| Aspect | IPv4 | IPv6 |
|---|---|---|
| Adresformaat | 32-bit, bijv. 192.168.1.1 | 128-bit, bijv. 2001:db8::1 |
| Adressen totaal | ~4,3 miljard | 3.4 x 10³⁸ (praktisch ongelimiteerd) |
| Gebruik in OT | Zeer gebruikelijk | Zelden toegepast in industriële netwerken |
| Notatie | Decimaal met punten | Hexadecimaal met dubbele punten |
🔐 Beveiligingsaspecten
- IP-adressen kunnen gespoofd worden – gebruik Firewall, ACL en Port Security
- IP-netwerken kunnen worden gescand – segmentatie via VLAN is aanbevolen
- Onbekende IP’s in het OT-netwerk kunnen duiden op een indringer
- Combineer IP-logging met SIEM voor forensische monitoring
- Beperk internettoegang voor IP-gebaseerde OT-componenten via Proxy of Jump Server
IP vormt de basis van netwerkcommunicatie, maar vereist aanvullende beveiliging om kwetsbaarheden te beperken.
📌 Samengevat
IP is het fundament voor communicatie in industriële netwerken. Door correcte IP-configuratie, subnetbeheer en beveiliging blijft je OT-netwerk stabiel en veilig.