Wat is FTP?
FTP staat voor File Transfer Protocol en is een klassiek netwerkprotocol dat wordt gebruikt voor het overdragen van bestanden tussen computers via een TCP/IP-netwerk. Het is een oud en ongecodeerd protocol dat oorspronkelijk is ontworpen voor eenvoud, niet voor veiligheid.
In OT-omgevingen werd FTP vroeger veel gebruikt voor het versturen van receptgegevens, logs of configuraties, maar het wordt tegenwoordig sterk afgeraden vanwege veiligheidsrisico’s.
🧠 Hoe werkt FTP?
- FTP werkt via twee poorten:
- Poort 21 voor commando’s
- Poort 20 voor gegevensoverdracht (actieve modus)
- Verbindingssessie wordt opgezet tussen client en server
- Bestanden worden overgedragen zonder encryptie
- Gebruikers loggen in met een gebruikersnaam en wachtwoord (ook in plaintext)
FTP biedt geen ingebouwde versleuteling — alles wordt onversleuteld verstuurd, inclusief wachtwoorden.
🏭 Gebruik van FTP in industriële netwerken
- Legacy-ondersteuning bij oudere PLC, HMI of SCADA-systemen
- Overdracht van procesdata of logs naar externe systemen
- Gebruikt voor firmwaredistributie of configuratie-upload
- Sommige oudere Historians ondersteunen enkel FTP
⚠️ Let op:
- Man-In-The-Middle-aanvallen zijn eenvoudig bij gebruik van FTP
- FTP is vaak niet compliant met moderne beveiligingsstandaarden
- Vervang FTP waar mogelijk door SFTP of FTPS
🔍 FTP vs. SFTP vs. FTPS
| Protocol | Encryptie | Gebruik in OT | Poort |
|---|---|---|---|
| FTP | ❌ Geen | Verouderde systemen, niet veilig | 21 / 20 |
| SFTP | ✅ Via SSH | Aanbevolen, modern | 22 |
| FTPS | ✅ Via TLS | Compatibel met sommige IT-systemen | 21 / 990 |
🔐 Beveiligingsaspecten
- FTP verstuurt wachtwoorden en bestanden in plain text
- Kwetsbaar voor sniffing, spoofing en session hijacking
- Niet geschikt voor productieomgevingen met hoge eisen aan Confidentialiteit en Integriteit
- Gebruik alleen binnen afgesloten netwerken zonder internetkoppeling
- FTP-server moet beperkt worden via Access Control, Firewall, en logging
Moderne OT-beveiligingsrichtlijnen zoals IEC 62443 of ISO 27001 adviseren expliciet tegen het gebruik van FTP.
📌 Samengevat
FTP is een onveilig, verouderd protocol dat nog voorkomt in legacy-OT-systemen, maar waar mogelijk vervangen moet worden door versleutelde alternatieven zoals SFTP of FTPS.