Wat is Modbus RTU?

Modbus RTU is een serieel communicatieprotocol dat wordt gebruikt om gegevens uit te wisselen tussen industriële apparaten zoals PLC’s, Sensor, Actuator, HMI’s en meetinstrumenten.

RTU staat voor Remote Terminal Unit en verwijst naar het compacte, binaire formaat waarin berichten worden verzonden. Het protocol is onderdeel van de bredere Modbus-familie, oorspronkelijk ontwikkeld door Modicon (nu Schneider Electric).


🧠 Wat doet Modbus RTU?

Modbus RTU:

  • Stuurt meetwaarden, commando’s of statusinformatie tussen apparaten via seriële lijnen
  • Werkt via RS-232 of RS-485
  • Heeft een master-slave structuur: de master initieert communicatie, slaves antwoorden
  • Is compact en efficiënt dankzij binaire codering

🔧 Belangrijke kenmerken

KenmerkBeschrijving
CommunicatietypeSerieel (RS-485 of RS-232)
StructuurMaster ↔ meerdere slaves (1-op-veel)
DataformaatBinair (sneller dan ASCII-variant)
AdresseringSlave ID’s van 1 t/m 247
Typische baudrate9600 – 115200 bits per seconde
Maximale afstandTot 1200 meter (via RS-485)
ProtocoltypeOpen standaard, breed ondersteund

🏭 Voorbeelden van toepassingen

  • Temperatuursensoren of druktransmitters koppelen aan een PLC
  • Slimme energiemeters uitlezen via SCADA
  • Monitoring van waterpompen of HVAC-systemen
  • Besturing van ventielen, Relais of frequentieregelaars

🔄 Modbus RTU vs. Modbus TCP

AspectModbus RTUModbus TCP
Fysieke laagRS-485 / RS-232Ethernet (TCP/IP)
SnelheidLager (typisch <115 kbit/s)Hoger (100 Mbit/s of meer)
TopologieBusstructuurSter- of geswitcht netwerk
ComplexiteitSimpelEenvoudig
ToepassingLegacy- of low-cost systemenModerne, netwerkgebaseerde installaties

📦 Voorbeelden van Modbus RTU-apparaten

  • Schneider, Siemens, WAGO, ABB PLC’s
  • Slimme energiemeters en flowmeters
  • Temperatuur- en druktransmitters
  • Motorcontrollers en relaismodules

✅ Voordelen

  • Eenvoudig en robuust
  • Weinig bekabeling via RS-485-bus
  • Open protocol, geen licentie nodig
  • Ideaal voor legacy-systemen of eenvoudige toepassingen

❗ Beperkingen

  • Geen ingebouwde beveiliging of encryptie
  • Beperkte bandbreedte
  • Eén master per netwerk
  • Gevoelig voor storingen bij lange afstanden of elektromagnetische interferentie

📌 Samengevat

Modbus RTU is een eenvoudig en betrouwbaar serieel communicatieprotocol voor industriële toepassingen, met een lange geschiedenis en brede ondersteuning. Het is vooral geschikt voor kleinschalige, kostenbewuste of bestaande installaties waar Ethernet niet nodig of beschikbaar is.