Wat is Change Management?
Change Management is het proces dat zorgt voor gecontroleerde, veilige en gedocumenteerde wijzigingen in systemen, applicaties, infrastructuur of processen.
Het doel is om wijzigingen door te voeren zonder ongewenste verstoringen, fouten of risico’s voor de organisatie.
Change Management is een kernproces binnen ITIL, ISMS, GxP, IEC 62443, en cruciaal binnen zowel IT als OT.
🎯 Doel van Change Management
- Beheersen van risico’s bij wijzigingen
- Voorkomen van ongeplande downtime of incidenten
- Zorgen voor afstemming tussen afdelingen (IT, OT, productie, security)
- Vastleggen van beslissingen, goedkeuringen en testen
- Compliancy met normen zoals ISO 27001, GMP, NIS2
🔁 Soorten Changes
| Type | Beschrijving |
|---|---|
| Standard Change | Veelvoorkomende, laag-risico wijziging met vooraf goedgekeurd stappenplan |
| Normal Change | Wijziging met goedkeuringsprocedure, inclusief impact- en risicobeoordeling |
| Emergency Change | Spoedwijziging, bijvoorbeeld bij een storing of beveiligingsincident |
📄 Change Management-proces (stappen)
- Aanvraag (RFC) – Request for Change wordt ingediend
- Classificatie – Type wijziging, impact, risico en urgentie bepalen
- Beoordeling en goedkeuring – Door Change Advisory Board (CAB) of bevoegde personen
- Voorbereiding en test – Uitvoeren in testomgeving of simulatie
- Implementatie – Volgens planning en met back-out plan
- Evaluatie en sluiting – Verificatie, documentatie, lessons learned
🔐 Change Management in OT-omgevingen
In industriële omgevingen gelden extra aandachtspunten:
- Verificatie van veiligheid (SIL, SIS, HMI-interfaces)
- Validatie volgens GMP of 21 CFR Part 11
- Impact op productie of realtime processen
- Beoordeling door OT-experts én IT/Security
- Back-out procedure bij storing of gevaar
📊 Change Management vs. MOC (Management of Change)
| Change Management | MOC |
|---|---|
| Gericht op IT/OT-wijzigingen | Gericht op proces-, installatie- of veiligheidswijzigingen |
| Wordt vaak via ITIL beheerd | Wordt vaak via HSE of engineering beheerd |
| Formeel maar IT-georiënteerd | Vaak onderdeel van HAZOP of LOPA |
Samenwerking is essentieel bij overlap van domeinen!
✅ Voordelen van Change Management
- Hogere systeemstabiliteit en minder storingen
- Transparantie en traceerbaarheid van wijzigingen
- Lagere risico’s bij updates of patches
- Snellere auditvoorbereiding en compliance
- Betere samenwerking tussen IT, OT, security en productie
📌 Samengevat
Change Management helpt organisaties om wijzigingen gecontroleerd en veilig door te voeren, met minimale risico’s en maximale transparantie — essentieel voor betrouwbare productie en IT-dienstverlening.