Wat is OTAP?
OTAP staat voor Ontwikkeling, Test, Acceptatie en Productie en is een veelgebruikte methodiek om software en systeemveranderingen gecontroleerd en gestructureerd door te voeren. Binnen Industriële Automatisering wordt OTAP toegepast bij de implementatie van wijzigingen in bijvoorbeeld SCADA-systemen, PLC-software of Historian-configuraties.
Het doel van OTAP is om wijzigingen eerst te verifiëren en valideren voordat ze impact hebben op de productieomgeving, om zo risico’s op fouten en downtime te minimaliseren.
🧠 Hoe werkt het OTAP-model?
- Ontwikkeling (O)
- Ontwerpen en programmeren van software, scripts of configuraties
- Testen in een afgeschermde ontwikkelomgeving
- Versiebeheer via Version Control (bijv. Git)
- Test (T)
- Technische testen zoals syntax, logica, IO-simulaties
- Eventuele hardware-in-the-loop simulaties
- Acceptatie (A)
- Functionele tests door eindgebruikers of engineers
- Validatie tegen specificaties en standaarden
- Vaak inclusief Change Management-goedgekeuring
- Productie (P)
- Definitieve uitrol op het operationele OT Netwerk
- Monitoring en logging tijdens eerste productiecyclus
- Rollback-plan bij problemen
Elke fase heeft zijn eigen omgeving, rechten en documentatie-eisen.
🏭 OTAP in industriële automatisering
- PLC-programma’s worden eerst in de ontwikkelomgeving getest
- SCADA-schermen of scripts gaan via test en acceptatie naar productie
- Historian-aanpassingen of nieuwe alarmlogica worden vooraf gevalideerd
- Software-updates op HMI of Firewall volgen OTAP-cyclus
- Verplicht onderdeel bij GAMP, FDA, of ISA-88-gebaseerde omgevingen
Toepassingen:
- Machinebesturing, batchlogica, visualisatie, alarmmanagement
- Receptenbeheer, rapportage, netwerkconfiguraties
🔍 OTAP vs. DevOps vs. Directe wijziging
| Wijzigingsmodel | Structuur | Risico op fouten | Beheersbaarheid |
|---|---|---|---|
| OTAP | Gestructureerd, gefaseerd | Laag | Hoog |
| DevOps | Snel, geautomatiseerd | Variabel | Hoog, bij goede inrichting |
| Directe wijziging | Rechtstreeks in productie | Hoog | Laag |
🔐 Beveiligingsaspecten
- Toegangsbeheer per OTAP-fase (Access Control)
- Alleen geautoriseerde deployment naar productie
- Audit en logging verplicht in acceptatie en productie
- Immutable Backup vóór productie-uitrol
- Test- en acceptatieomgevingen fysiek of logisch gescheiden van productie
- Change Management met autorisatie- en rollbackplan
Het OTAP-model draagt bij aan beheersbare en veilige wijzigingen in OT-omgevingen.
📌 Samengevat
OTAP is een gestructureerde methode om wijzigingen veilig en gecontroleerd door te voeren in industriële netwerken. Door elke wijziging te testen en valideren voor productie, wordt risico op downtime, fouten en veiligheidsproblemen sterk beperkt.