Wat is User-Based Access Control (UBAC)?
User-Based Access Control (UBAC) is een methode voor Toegangsbeheer waarbij de rechten en toegang tot systemen worden toegekend op basis van de identiteit van een individuele gebruiker. In OT-omgevingen zorgt UBAC ervoor dat medewerkers, contractors of leveranciers alleen toegang krijgen tot de systemen en functies die ze nodig hebben.
UBAC is een fundamentele maatregel binnen Least Privilege en Zero Trust en wordt vaak toegepast in combinatie met Active Directory, RADIUS of 802.1X.
🧠 Hoe werkt UBAC?
- Gebruikersidentificatie
- Elke persoon heeft een unieke gebruikersnaam of ID
- Authenticatie via wachtwoord, badge, of MFA (multi-factor authentication)
- Toekenning van rechten
- Gebaseerd op functie, taak, locatie of project
- Bijvoorbeeld: een onderhoudsmonteur mag alleen PLC’s uitlezen, geen wijzigingen aanbrengen
- Logging en auditing
- Alle activiteiten zijn herleidbaar tot een specifieke gebruiker
- Ondersteunt Security Monitoring, SIEM, Incident Response
- Integratie met toegangsbeheer
- UBAC is toepasbaar op applicaties, netwerken, remote access en fysieke toegangen
🏭 Toepassing in OT-netwerken
| Toepassing | Voorbeeld |
|---|---|
| SCADA-platform | Alleen operator X mag trenddata bekijken; engineer Y mag configureren |
| Remote Access | Externe leverancier krijgt alleen tijdelijke toegang tot 1 PLC |
| HMI | Login vereist voor setpoint-wijzigingen |
| Jump Server | Gebruikers kunnen alleen hun toegewezen systeem benaderen |
UBAC verhoogt de traceerbaarheid en controle in gevoelige industriële netwerken.
🔐 UBAC vs. andere toegangsmodellen
| Model | Kenmerk |
|---|---|
| UBAC | Rechten per gebruiker |
| RBAC (Role-Based Access Control) | Rechten per functie of rol |
| ABAC (Attribute-Based Access Control) | Rechten gebaseerd op context (tijd, locatie, status) |
💡 UBAC kan ook gecombineerd worden met RBAC of ABAC voor fijnmazige controle.
✅ Voordelen van UBAC
- Verhoogde traceerbaarheid en accountability
- Ondersteunt Least Privilege en Defense in Depth
- Makkelijk te beheren via Active Directory of GPO’s
- Maakt auditing en compliance met IEC 62443 en ISO 27001 eenvoudiger
⚠️ Aandachtspunten
- Beheerslast stijgt bij veel unieke gebruikers
- Toegangsrechten moeten regelmatig geëvalueerd worden
- Bij misconfiguratie risico op over- of onderbeveiliging
📌 Samengevat
User-Based Access Control zorgt voor Toegangsbeheer op individueel niveau en biedt sterke beveiliging in OT-omgevingen. Het vormt de basis voor verantwoord systeemgebruik, detectie van afwijkingen en naleving van cybersecuritynormen.