Wat is PDCA?
PDCA staat voor Plan – Do – Check – Act, een cyclus voor continue verbetering die veel wordt toegepast in kwaliteitsmanagement, informatiebeveiliging en OT-Security. De PDCA-cyclus is een fundamenteel onderdeel van standaarden zoals ISO 27001, IEC 62443, ISO 9001 en NIST CSF.
In industriële omgevingen helpt PDCA bij het structureel verbeteren van cybersecuritymaatregelen, risico’s beheersen en voldoen aan Compliance-eisen.
🧠 Hoe werkt de PDCA-cyclus?
-
📝 Plan
- Bepaal doelstellingen, beleid, risico’s en maatregelen
- Uitvoeren van een Risicobeoordeling of Cybersecurity Risk Assessment
- Definieer rollen (bijv. ISO, OSO, CISO) en processen
- Koppel aan standaarden zoals IEC 62443 of ISO 27001
-
🔧 Do
- Implementeer de geplande maatregelen
- Voorbeelden:
- Configureren van Industrial Firewalls en Access Control
- Uitrollen van Security Awareness-training
- Inrichten van SIEM, Logging, Patchmanagement
- Toepassen van Netwerksegmentatie of Zero Trust
-
🔍 Check
- Monitor, meet en beoordeel de effectiviteit
- Voorbeelden:
- Uitvoeren van Audits
- Controleren van logs via SIEM
- Testen van Incident Response Plan met Threat Simulations
- Verifiëren van policy naleving door OT-personeel
-
🔁 Act
- Corrigeer afwijkingen, verbeter maatregelen, update beleid
- Neem lessen mee uit incidenten of evaluaties
- Herstart de cyclus met verbeterde inzichten
Elke cyclus zorgt voor meer volwassenheid in het Cybersecuritystrategie en beheersing van OT-risico’s.
🏭 PDCA in OT-context
| Fase | OT-toepassing |
|---|---|
| Plan | Beveiligingsplan opstellen voor PLC, SCADA, Remote Access |
| Do | Segmentatie van Control Network, inrichting Jump Server |
| Check | Controleer Firewall-logs, SIEM-meldingen en OT-logging |
| Act | Aanpassen van policies na een cyberincident of auditresultaten |
In OT geldt: beschikbaarheid is cruciaal. De PDCA-aanpak helpt maatregelen af te stemmen op de praktijk.
🔐 PDCA & beveiligingsstandaarden
- ISO 27001 gebruikt PDCA als basis voor het ISMS (Information Security Management System)
- IEC 62443-2-1 en IEC 62443-2-4 implementeren PDCA voor het CSMS (Cyber Security Management System)
- NIST CSF past PDCA impliciet toe in zijn vijf functies: Identify, Protect, Detect, Respond, Recover
📌 Samengevat
PDCA is een beproefde methode voor continue verbetering in Cybersecurity en Industriële Automatisering. Door planmatig te werken kunnen OT-organisaties beveiliging structureel, meetbaar en aanpasbaar maken.