Wat is een Cybersecurity Risk Assessment?
Een Cybersecurity Risk Assessment is het systematisch identificeren, analyseren en evalueren van cyberdreigingen, kwetsbaarheden en risico’s binnen IT- en OT-omgevingen. In industriële context helpt het om te bepalen welke digitale risico’s het productieproces of de veiligheid in gevaar kunnen brengen, en welke maatregelen nodig zijn.
Een risk assessment is onmisbaar voor het opzetten van een effectieve Cybersecuritystrategie, in lijn met normen als IEC 62443, ISO 27001 of NIST CSF.
🧠 Hoe werkt een Cybersecurity Risk Assessment?
- Afbakening van de scope
- Welke systemen, netwerken, processen vallen binnen de beoordeling?
- Denk aan PLC, SCADA, HMI, Historian, Remote Access, Engineering Station
- Dreigingen identificeren
- Interne en externe dreigingen: Insider Threat, Phishing, ransomware, menselijke fouten
- Gebruik maken van Threat Intelligence en MITRE ATT&CK for ICS
- Kwetsbaarheden vaststellen
- Bijvoorbeeld: geen Firewall, legacy hardware, ongepatchte software, zwakke wachtwoorden
- Impact bepalen
- Wat gebeurt er als een kwetsbaarheid wordt misbruikt? Denk aan:
- Productiestop
- Milieurisico
- Veiligheidsincident
- Reputatieschade
- Waarschijnlijkheid inschatten
- Kans op misbruik (gebaseerd op huidige beveiligingsmaatregelen, dreigingsniveau, blootstelling)
- Risicoscore bepalen
- Impact × Waarschijnlijkheid = Risicoscore
- Geplaatst in een risicomatrix of heatmap
- Maatregelen aanbevelen
- Technisch: Anomaliedetectie, Zero Trust, Access Control, Encryptie
- Organisatorisch: Security Awareness, Incident Response Plan, Patchmanagement
- Prioriteren volgens aanpak als Defense in Depth of IEC 62443 Security Level
🏭 Toepassing in OT-context
| OT-specifieke factoren | Uitleg |
|---|---|
| Legacy systemen | Niet ontworpen met cybersecurity in gedachten |
| Real-time vereisten | Niet alle beveiligingsmaatregelen zijn zonder impact toepasbaar |
| Fysieke veiligheid & productie | Cyberrisico’s kunnen leiden tot operationele of levensbedreigende gevolgen |
| Protocoldiversiteit | Modbus, OPC UA, S7 vragen specifieke evaluatie |
OT-risk assessments vereisen nauwe samenwerking tussen security, operations en techniek.
🔐 Frameworks voor Risk Assessment
- IEC 62443-3-2: Risicobeoordeling voor industriële automatisering
- ISO 27005: Risicomanagement voor informatiebeveiliging
- NIST SP 800-30: Guide for conducting risk assessments
- BIO: Nederlandse baseline voor overheidsinstellingen
- COBIT: Governance-framework met risicomodellen
📌 Samengevat
Een Cybersecurity Risk Assessment is essentieel om de weerbaarheid van OT-omgevingen te beoordelen en risico’s proactief te beheersen. Het helpt prioriteren van investeringen, verbeteren van processen en voldoen aan wet- en regelgeving.