Wat is IEC 61511?
IEC 61511 is een internationale norm voor functionele veiligheid van Safety Instrumented Systems (SIS) in de procesindustrie. Het beschrijft hoe je op een systematische manier veiligheidsfuncties moet ontwerpen, implementeren, gebruiken en onderhouden om risico’s te beperken.
IEC 61511 is dé standaard voor veiligheidsbeheer in de chemie, olie & gas, voeding en farmacie.
De norm is gebaseerd op de generieke norm IEC 61508, maar toegespitst op de procesindustrie.
🎯 Wat is het doel van IEC 61511?
- Identificeren van gevaren en risicobeoordeling
- Bepalen van noodzakelijke risicoreductie
- Ontwerpen van SIS-architectuur die voldoet aan SIL-vereisten
- Beheersen van functionele veiligheid gedurende de hele levenscyclus
- Vastleggen van testprocedures, documentatie en beheermaatregelen
🔁 De SIS-levenscyclus volgens IEC 61511
IEC 61511 beschrijft een volledige levenscyclus in 3 fasen:
- Analysefase
- Risicoanalyse (bijv. HAZOP, LOPA)
- Bepaling van Safety Instrumented Functions (SIF’s)
- Toewijzing van SIL-niveaus
- Ontwerpfase
- Selectie van componenten (bijv. Safety PLC, sensoren, actuatoren)
- Architectuur (redundantie, fouttolerantie)
- Validatie- en verificatieplannen
- Operationele fase
- Inbedrijfstelling en test
- Periodiek onderhoud en proof testing
- Wijzigingsbeheer (MOC)
- Veiligheidsaudit en beoordeling
🔧 Waarop is IEC 61511 van toepassing?
| Toepassing | Voorbeeld |
|---|---|
| Overdrukbeveiliging | Sensor meet druk, klep opent automatisch |
| Overtemperatuurbeveiliging | Systeem schakelt verwarming uit bij te hoge temperatuur |
| Noodstop of ESD-systemen | Shutdown van installatie bij brand of gasdetectie |
| Tankoverloopbeveiliging | Niveauklep sluit automatisch bij overvol niveau |
🔢 Verhouding met andere normen
| Norm | Toelichting |
|---|---|
| IEC 61508 | Overkoepelende, sectoronafhankelijke norm voor functionele veiligheid |
| IEC 61511 | Toegepast op procesindustrie (chemie, olie/gas, voeding) |
| ISO 13849 | Mechanische en machineveiligheid (vaak in discrete productie) |
| IEC 6206] | Veiligheid in machines met SIL-structuur |
✅ Belangrijkste eisen van IEC 61511
- Toewijzing en onderbouwing van SIL-niveaus
- Implementatie van onafhankelijke veiligheidslagen
- Bewijsbare betrouwbaarheid van componenten (MTBF, PFDavg)
- Management van wijzigingen en storingen
- Volledige documentatie en traceability
📌 Samengevat
IEC 61511 is dé norm voor het ontwerpen en beheren van veiligheidskritische systemen in de procesindustrie. Het garandeert dat Safety Instrumented Systems (SIS) betrouwbaar, aantoonbaar en effectief risico’s reduceren volgens vastgelegde SIL-eisen.