Wat is een Beveiligingsbeleid?
Een Beveiligingsbeleid is een formeel document waarin een organisatie haar doelen, uitgangspunten en kaders voor informatiebeveiliging vastlegt.
Het vormt de basis voor de manier waarop mensen, processen en technologie omgaan met vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van informatie.
Het beveiligingsbeleid is hét stuurinstrument voor het beschermen van gegevens, systemen en infrastructuur.
🧠 Doel van een beveiligingsbeleid
| Doelstelling | Toelichting |
|---|---|
| Richting geven | Bepaalt de koers en prioriteiten van informatiebeveiliging |
| Verantwoordelijkheid vastleggen | Wie is waarvoor verantwoordelijk? (zie Governance) |
| Risico’s beheersen | Verbindt beleid aan Risicomanagement en beveiligingsmaatregelen |
| Wet- en regelgeving naleven | Zoals de BIO, AVG, ISO 27001 of IEC 62443 |
| Basis voor uitvoering | Ondersteunt plannen als het Incident Response Plan en Continuïteitsbeheer |
🧱 Typische onderdelen van een beveiligingsbeleid
| Onderdeel | Beschrijving |
|---|---|
| Inleiding & scope | Wat valt er onder het beleid, en voor wie geldt het? |
| Doelstellingen | Bescherming van gegevens, systemen en processen |
| Organisatie & governance | Rollen, functies en verantwoordelijkheden (CISO, lijnmanagement, etc.) |
| Risicomanagement | Kaders voor beoordeling, mitigatie en acceptatie van risico’s |
| Toegangsbeheer | Richtlijnen voor authenticatie, autorisatie en Identiteitsbeheer |
| Incidentafhandeling | Verwijzing naar het Incident Response Plan |
| Logging & monitoring | Bewaking van afwijkingen, loggingbeleid, detectie en forensics |
| Fysieke beveiliging | Toegang tot datacenters, apparatuur en productieomgevingen |
| Technische maatregelen | Firewalls, encryptie, Patchmanagement, hardening |
| Bewustwording & opleiding | Gebruikerstraining, gedragscodes, phishing-awareness |
| Handhaving & sancties | Wat gebeurt er bij niet-naleving? |
🏭 Beveiligingsbeleid in OT-omgevingen
Voor Operationele Technologie (OT) gelden aanvullende eisen:
| Aspect | Beleidsmatige aandacht |
|---|---|
| Beschikbaarheid > vertrouwelijkheid | Productie- of vitale processen mogen niet stilvallen |
| Lifecycle van hardware | Langdurige ondersteuning van oude apparatuur vereist andere aanpak |
| Netwerksegmentatie | Duidelijke zones en firewallregels moeten beleidsmatig geborgd zijn |
| Patchbeleid voor firmware | Beleid voor het veilig updaten van PLC’s, HMI’s, embedded systemen |
| Fysieke toegang tot installaties | Denk aan veldkasten, bedienpanelen, SCADA-ruimtes |
Het beveiligingsbeleid moet OT expliciet meenemen — of een eigen beleidsuitwerking bevatten.
🔐 Relatie tot andere kaders en plannen
| Kader/plan | Relatie met beveiligingsbeleid |
|---|---|
| BIO | Overheidsorganisaties moeten voldoen aan de Baseline Informatiebeveiliging |
| ISO 27001 | Internationaal normenkader dat uitgaat van een vastgesteld beveiligingsbeleid |
| IEC 62443 | Beveiligingsnormen specifiek voor industriële/OT-systemen |
| Security by Design | Beleid moet ontwikkeling en inkoop verplichten tot veilige architectuur |
| Continuïteitsbeheer | Beveiliging ondersteunt ook bedrijfscontinuïteit |
| Crisiscommunicatieplan | Bepaalt hoe en wanneer er gecommuniceerd wordt over incidenten |
✅ Best practices
- Actualiseer jaarlijks en na grote incidenten of reorganisaties
- Zorg dat beleid niet alleen technisch, maar ook mensgericht is
- Laat beleid juridisch toetsen en bestuurlijk vaststellen
- Verbind beleid met meetbare KPI’s en controles
- Maak het beleid bekend en begrijpelijk voor medewerkers en partners
📌 Samengevat
Het beveiligingsbeleid is de ruggengraat van verantwoorde en duurzame informatiebeveiliging.
Zonder duidelijke uitgangspunten, rollen en richtlijnen is techniek alleen niet voldoende — zeker niet in kritieke IT- en OT-omgevingen.