Wat is een Crisiscommunicatieplan?
Een Crisiscommunicatieplan is een gestructureerd plan dat beschrijft hoe een organisatie communiceert tijdens een crisis, met als doel om:
- Reputatieschade te beperken
- Stakeholders tijdig en correct te informeren
- Interne en externe communicatie te coördineren
- Vertrouwen te behouden bij burgers, klanten en partners
Een goed crisiscommunicatieplan zorgt dat iedereen weet wat te zeggen, wanneer en tegen wie, tijdens onvoorziene en kritieke situaties.
🧠 Waarom is crisiscommunicatie belangrijk?
| Reden | Toelichting |
|---|---|
| Vertrouwen behouden | Transparantie voorkomt geruchten en paniek |
| Snelheid van informatie | Foutieve of vertraagde communicatie kan impact vergroten |
| Wettelijke verplichtingen | Denk aan meldplicht datalekken (AVG), calamiteiten of openbare veiligheid |
| Interne coördinatie | Zorgt dat woordvoerders en bestuur eenduidig communiceren |
📋 Inhoud van een crisiscommunicatieplan
| Onderdeel | Beschrijving |
|---|---|
| Doelen en uitgangspunten | Waarom het plan bestaat, op welke principes het is gebaseerd |
| Rollen en verantwoordelijkheden | Wie doet wat? (woordvoerder, communicatiemanager, directie, IT, OT) |
| Escalatie- en meldprocedures | Wanneer start communicatie, op basis van welk type incident |
| Kernboodschappen | Vooraf opgestelde boodschappen of sjablonen voor diverse scenario’s |
| Doelgroepen | Interne teams, medewerkers, ketenpartners, pers, burgers, toezichthouders |
| Communicatiekanalen | E-mail, intranet, telefoon, persberichten, social media, website |
| Afstemmomenten | Besluitvorming met crisisteam, communicatieoverleg |
| Evaluatie en bijstelling | Lessen na crisis, opnemen in Continuïteitsbeheer |
🏭 Crisiscommunicatie in OT-context
In Operationele Technologie (OT) zijn crisissituaties vaak technisch, maar hebben directe maatschappelijke impact:
| Scenario | Communicatiebelang |
|---|---|
| Verstoringen in SCADA/procesautomatisering | Interne en externe duiding van oorzaak en impact |
| Datalek via OT-verbinding | Verantwoordelijke en juridische communicatie (bijv. naar AP) |
| Cyberaanval op infrastructuur | Duidelijke, gecoördineerde reactie richting media, burgers, toezichthouders |
| Noodsituaties (milieu, water, verkeer) | Crisiscommunicatie in samenwerking met veiligheidsregio’s en ketenpartners |
OT-organisaties moeten hun communicatie afstemmen met technische incidentprocessen (Incident Response Plan).
🔁 Relatie tot andere plannen
| Plan | Relatie met crisiscommunicatie |
|---|---|
| Incident Response Plan | Technische respons; communicatieplan sluit daarop aan |
| Continuïteitsbeheer | Wat als primaire processen uitvallen → communicatie over alternatieven |
| Beveiligingsbeleid | Definieert richtlijnen voor informatieverspreiding tijdens beveiligingsincidenten |
| Governance | Bepaalt wie mag communiceren en hoe escalatie verloopt |
✅ Best practices
- Gebruik duidelijke en eenvoudige taal, afgestemd op het publiek
- Train woordvoerders en crisisteam op voorhand (oefenscenario’s)
- Stel sjablonen op voor interne en externe communicatie
- Monitor reacties via social media en pers
- Werk samen met ketenpartners, veiligheidsregio en overheid
📌 Samengevat
Een crisiscommunicatieplan is onmisbaar voor elke organisatie die wil handelen met snelheid, eenduidigheid en vertrouwen. In tijden van crisis is niet alleen de techniek belangrijk — communicatie redt reputaties.