Wat is Spyware?
Spyware is een type Malware dat ontworpen is om ongemerkt informatie van een gebruiker of systeem te verzamelen, zonder toestemming. Het doel van spyware is meestal het bespioneren van gebruikersactiviteiten, het stelen van gevoelige gegevens, of het monitoren van gedrag voor commerciële of criminele doeleinden.
🧠 Wat doet spyware?
Spyware kan onder andere:
- Toetsaanslagen (keylogging) registreren
- Wachtwoorden, inloggegevens of creditcardinformatie verzamelen
- Bezoekgedrag en browsergeschiedenis bijhouden
- Screenshots maken of toegang krijgen tot microfoon/webcam
- In industriële omgevingen: informatie over processen of apparaten doorsturen naar aanvallers
🛠️ Hoe komt spyware op een systeem?
- Via geïnfecteerde downloads of software-installaties
- Door malafide e-mailbijlagen of links
- Verpakt als “gratis” tools of apps die ongemerkt data verzamelen
- Via externe media zoals USB-sticks
- In combinatie met andere Malware, zoals een trojan of virus
🔍 Hoe herken je spyware?
- Trage prestaties van het systeem
- Onverklaarbaar dataverbruik of netwerkverkeer
- Wijzigingen in browserinstellingen of startpagina
- Apparaten gedragen zich anders dan normaal (bijv. plots actief zonder input)
🏭 Risico’s voor industriële (OT-)omgevingen
In omgevingen met PLC’s, SCADA, RTU’s en andere industriële componenten kan spyware:
- Procesinformatie lekken naar onbevoegde partijen
- Onopgemerkt configuratiegegevens of Setpoint kopiëren
- Als voorloper fungeren op gerichte aanvallen zoals sabotage of Ransomware
- De vertrouwelijkheid en integriteit van productiegegevens aantasten
🔐 Hoe bescherm je tegen spyware?
- Gebruik Antivirus/anti-Malware software met realtime detectie
- Installeer alleen vertrouwde software
- Voer regelmatig updates en patches uit
- Beperk internettoegang op kritieke systemen
- Implementeer Netwerksegmentatie en het Zone and Conduits-model om spionage te isoleren
- Beperk rechten van gebruikers en services tot het minimum
📌 Samengevat
Spyware is een stille bedreiging die gevoelige gegevens kan onderscheppen zonder dat gebruikers het merken. In zowel IT- als OT-systemen kan spyware een ernstige impact hebben op privacy, veiligheid en bedrijfscontinuïteit.
Wil je een vergelijking van spyware met andere soorten Malware of tools om spyware op te sporen? Laat het me weten!