Wat is Jitter?
Jitter is de variatie in vertraging (Latency) van datapakketten tijdens verzending over een netwerk. In industriële netwerken en Real-time systemen kan jitter leiden tot storingen, haperende communicatie of zelfs procesverstoringen.
In OT-omgevingen kan jitter kritieke gevolgen hebben, vooral bij deterministische protocollen zoals ProfiNET, EtherCAT of TSN.
🎯 Kenmerken van Jitter
| Eigenschap | Toelichting |
|---|---|
| Variabele latency | Verschil in tijd tussen aankomst van opeenvolgende datapakketten |
| Meetbaar in milliseconden | Wordt meestal uitgedrukt als standaarddeviatie of maximale afwijking van vertraging |
| Onvoorspelbaar gedrag | Kan veroorzaakt worden door congestie, buffering of interferentie |
| Kritisch voor real-time | Verstoort tijdkritische communicatie, vooral in motion control of audio/video |
🧠 Voorbeelden in OT-context
| Toepassing | Impact van jitter |
|---|---|
| Motion Controller en servomotoren | Onregelmatige bewegingen of trillingen in precisietoepassingen |
| PLC-naar-PLC communicatie | Timingfouten bij synchronisatie tussen machines |
| HMI visualisatie | Vertraagde of inconsistente weergave van procesdata |
| TSN-netwerken | Verlies van deterministische garanties bij te hoge jitter |
🔐 Oorzaken en mitigatie
| Oorzaak | Mitigatie |
|---|---|
| Niet-deterministische switching | Gebruik van industriële switches met QoS of TSN-ondersteuning |
| Bandbreedtecongestie | Netwerksegmentatie en voldoende bandbreedte reserveren |
| Buffering of queuing | Configuratie van minimale bufferingstijden op kritieke paden |
| Interferentie op draadloze netwerken | Overschakelen naar bekabelde verbindingen of gebruik van WirelessHART |
🔁 Jitter vs. Latency vs. Packet Loss
| Begrip | Beschrijving |
|---|---|
| Latency | Totale tijd die een pakket nodig heeft om van bron naar bestemming te reizen |
| Jitter | Variatie in de latency tussen opeenvolgende pakketten |
| Packet Loss | Verlies van pakketten onderweg, vaak veroorzaakt door te hoge jitter of fouten |
Hoewel latency en jitter gerelateerd zijn, gaat jitter specifiek over onvoorspelbaarheid, niet over vertraging op zich.
📌 Samengevat
Jitter is de vijand van voorspelbaarheid. In OT-netwerken waar timing cruciaal is, moet jitter actief worden gedetecteerd, beperkt en waar mogelijk geëlimineerd.