Het fysieke model binnen ISA-95 beschrijft de hiërarchie van fysieke productie-elementen in een organisatie.
Het model geeft structuur aan de manier waarop operationele technologie (OT) en informatiesystemen (IT) elkaar ontmoeten.


Opbouw van het model

De ISA-95-hiërarchie bestaat uit verschillende niveaus die samen de fysieke werkelijkheid van een fabriek of installatie vormen:

  • Enterprise – De volledige organisatie of het concern.
  • Site – Een fysieke locatie of fabriek.
  • Area – Een functionele zone binnen de site (bijvoorbeeld menging, assemblage of verpakking).
  • Process Cell – Een deel van een Area waar een specifiek proces plaatsvindt.
  • Unit – Een onderdeel binnen een Process Cell dat één bewerkingsstap uitvoert.
  • Equipment Module – Een groep apparaten die samen een functie vervullen binnen een Unit.
  • Control Module – De laag van sensoren, actuatoren en controllers die het proces fysiek aansturen.

Doel van het fysieke model

Het fysieke model vormt de ruggengraat voor data-structurering en systeemintegratie.
Door iedere fysieke component te koppelen aan een hiërarchisch niveau, kunnen OT-systemen (zoals PLC’s en SCADA) beter communiceren met IT-systemen (zoals MES en ERP).


Voordelen

  • Helderheid – Duidelijke structuur van alle productie-onderdelen.
  • Integratie – Directe koppeling tussen fysieke assets en informatiesystemen.
  • Beveiliging – Segmentatie maakt OT-netwerken veiliger en overzichtelijker.
  • Efficiëntie – Vereenvoudigt beheer, onderhoud en data-analyse.

Voorbeeldstructuur

Een verpakkingsfabriek kan bijvoorbeeld als volgt worden gemodelleerd:

  • Enterprise: Packaging Group BV
  • Site: Eindhoven Plant
  • Area: Verpakkingslijn A
    • Process Cell: Kartonnering
      • Unit: Vouw- en lijmunit
        • Equipment Module: Lijmapparaat #1
          • Control Module: PLC met temperatuursensor

Conclusie

Het fysieke model van ISA-95 biedt een gestandaardiseerde manier om de productieomgeving te beschrijven.
Het vormt de brug tussen IT en OT en maakt inzichtelijk hoe processen, machines en systemen met elkaar verbonden zijn — een onmisbare basis voor succesvolle IT/OT-convergentie.